Handboek Familieprocesrecht

Met de op 1 september 2014 in werking getreden wet tot invoering van een familie- en jeugdrechtbank werd het volledige familieprocesrecht radicaal hervormd. Er was dan ook behoefte aan een nieuw handboek waarin alle aspecten van het familieprocesrecht aan bod komen. Aan dit ambitieuze project werkten niet minder dan 27 auteurs mee - magistraten, professoren, advocaten, e.a. - die elk een specifiek domein van het familieprocesrecht waarin zij bijzonder beslagen zijn, voor hun rekening namen. De eerste uitgave van dit Handboek Familieprocesrecht, die in oktober 2017 verschenen is, kon op heel wat bijval rekenen bij magistraten, advocaten, notarissen en bemiddelaars die familiezaken behandelen.

Bij de eerste editie kon nog op de valreep rekening gehouden worden met de wijzigingen die werden doorgevoerd door de wet van 6 juli 2017 (wet potpourri V), maar niet alle details van deze wetgevende hervorming konden toen worden verwerkt. Sindsdien zijn de hervormingen van het procesrecht in het algemeen en van het familieprocesrecht in het bijzonder blijven doorgaan, waardoor een tweede editie van het Handboek Familieprocesrecht zich opdrong.

Eerst kwam de wet van 19 september 2017 tot bestrijding van frauduleuze erkenningen, met een weerslag op de procedures in afstammingszaken. Dan volgde de wet van 25 mei 2018 (wet potpourri VI) met, onder meer, heel wat wijzigingen aangaande de procedure tot echtscheiding door onderlinge toestemming. Dan was er de wet van 18 juni 2018 (wet potpourri VII). Deze wet bracht de langverwachte modernisering en informatisering van de burgerlijke stand, met talrijke repercussies voor de rechtspleging in familiezaken. Dezelfde wet bracht belangrijke wijzigingen mee aangaande de verzoenende rol van de rechter, hervormde de wettelijke regeling inzake de bemiddeling, en voerde de collaboratieve onderhandelingen in als nieuwe alternatieve vorm van geschillenoplossing. Hierbij aansluitend kan ook de wet van 15 juni 2018 aangaande de minnelijke oplossing van geschillen in familiezaken vermeld worden. Andere hervormingen met een weerslag op het familieprocesrecht werden doorgevoerd door de wet van 14 oktober 2018 m.b.t. het rolrecht.

Ten slotte bracht de wet van 21 december 2018 (wet potpourri VIII), naast belangrijke hervormingen in het materiële personen- en familierecht, ingrijpende wijzigingen aangaande de onderhoudsbijdragen en de bijdragen in de buitengewone kosten voor kinderen en een groot aantal reparaties van bepalingen uit de wet potpourri VII.

Het Grondwettelijk Hof velde ook in de periode 2017-2020 een aanzienlijk aantal arresten in materies van het (familie)procesrecht.

Gelet op al deze wetgevende hervormingen en uitspraken van het Grondwettelijk Hof kon een geheel herwerkte uitgave van het Handboek Familieprocesrecht niet uitblijven. Alle oorspronkelijke auteurs zijn bereid gevonden om hun bijdrage daarin te actualiseren. Er werd opnieuw ook heel wat (vaak onuitgegeven) rechtspraak verwerkt. Tevens werd een nieuw hoofdstuk ingelast over de rechtspleging inzake weigering voornaamsverandering en weigering naamsverandering, ingevolge de overdracht van de betwistingen dienaangaande naar de familierechtbank door de wet van 18 juni 2018 (wet potpourri VII).

In tegenstelling tot de eerste editie werden alle bijdragen van deze tweede editie onderworpen aan een dubbele peer review, waardoor heel wat teksten nog konden worden verbeterd. Daardoor kreeg dit boek ook het GPRC-label.